ვინაიდან ბაზარზე უამრავი სახეობის პირბადე გამოჩნდა, ლუგარის ლაბორატორიიდან გამოვითხოვეთ საჯარო ინფორმაცია: 2020 წლის 1 იანვრიდან 12 მაისამდე რომელმა ორგანიზაციებმა მოითხოვეს პირბადეების ტესტირება სუნთქვასა და გაშხეფებისადმი რეზისტენტობაზე. ასევე დავინტერესდით რომელ ნიმუშებზე გაიცა ტესტირების შემდეგ რეკომენდაცია.
გადაუდებელი აუცილებლობით გამოწვეული გამარტივებული შესყიდვის განაცხადში წერია, რომ ამ დანადგარის შეძენა აშშ-ს საკვებისა და ფარმაცევტული პროდუქტების ფედერალური სააგენტოს (FDA) რეკომენდაციის გამოქვეყნების შემდეგ მიიღეს:
“კორონავირუსთან COVID-19 ბრძოლის ფარგლებში აშშ-ს ჯანმრთელობისა და ადამიანური რესურსების მართვის დეპარტამენტის საკვებისა და ფარმაცევტული პროდუქტების ფედერალური სააგენტოს (FDA) მიერ გამოცემულ იქნა კვლევა (https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/coronavirus-covid-19-update-fda-authorizes-blood-purification-device-treat-covid-19) ინფიცირებული პაციენტების მკურნალობის დამატებით მეთოდებთან დაკავშირებით, რომლის მიხედვით კორონავირუსით ინფიცირებულთა სამკურნალოდ შეირჩა სისხლის გაწმენდის მეთოდი. სისხლის გაწმენდით მცირდება ციტოკინების და სხვა ანთებითი შუამავლების რაოდენობა. ფილტრაციის გზით იწმინდება ცილები, რომლის დონეც ინფიცირებულთა სისხლში, როგორც წესი, მაღალია და იწვევს ანთებას, რესპირატორულ თუ ორგანოების უკმარისობას და სხვა. შესაბამისად სისხლის აფერეზით პაციენტთა განკურნების პროცესი ბევრად ეფექტური იქნება. კორონავირუსთან ეფექტური ბრძოლისთვის აუცილებელია სასწრაფოდ იქნეს შესყიდული FDA-ის მიერ ავტორიზებული აფერეზული თერაპიული აპარატი საჭირო სახარჯი მასალით, რომელიც პაციენტთა მკურნალობას ახალ დონეზე აიყვანს, რაც საშუალებას მოგვცემს გავაუმჯობესოთ არსებული მდგომარეობა და მკურნალობის ეფექტურობა მეტად გავზარდოთ, რაც ქვეყნისა და საზოგადოებრივი ინტერესებისთვის უმნიშვნელოვანესია.”
ამ შესყიდვაზე ცენტრმა თანხმობა უკვე მიიღო, თუმცა მომწოდებელთან გაფორმებული ხელშეკრულება სისტემაში ჯერ არ იძებნება, შესაბამისად, არც შესყიდვის ფასია ცნობილი.
ერთი საათის წინ ჯანდაცვის სმაინისტრომ შესყიდვების სააგენტოს ვებგვერდზე მიიღო თანხმობა 50 000 ერთეული ბიოლოგიური დაცვის კომბინიზონის გამარტივებულ შესყიდვაზე,
მიმწოდებელი შპს „დოქტორ გუდსი“ 2018 წელს დაარსებული კომპანიაა, მისი დირექტორი და 31%-ის მფლობელია მამუკა ხადური,
33.969%-ს ფლობს დავით ტვილდიანი, დანარჩენ 49.3%-ს შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება სტარტაპ საქართველო, 404515468, რომელიც, თავის მხრივ, 100%-ით საპარტნიორო ფონდის საკუთრებაში არსებული კომპანიაა.
შესყიდვის განმარტების მიხედვით, კომბინიზონები სამედიცინო პერსონალისთვისაა განკუთვნილი:
ქვეყნის მასშტაბით შექმნილი ვითარების გათვალისწიებით, პროცესში ჩართული სამედიცინო თუ მომსახურე პერსონალის დამცავი საშუალებების ხარჯვიდან გამომდინარე, დეფიციტის წარმოქმნის თავიდან აცილების, ასევე, პირადი დაცვის საშუალებებზე გლობალური მოთხოვნის გათვალიწინებით მიზანშწონილად იქნა მიჩნეული შესყიდვის განხორციელება გამარტივებული შესყიდვის გზით, გადაუდებელი აუცილებლობით, სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ საქართველოს კანონის მე-10′ მესამე მუხლის ,,ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად.
ჯანდაცვის სამინისტრო კომპანია “შპს ქართული ტექსტილისგან” სამშრიან პირბადეებს თითოს 1.14 ლარად შეისყიდის.
საერთო ჯამში კომპანია 500 000 პირბადეში 570 000 ლარს მიიღებს.
შესყიდვების სააგენტოს ვებგვერდზე ამ შესყიდვაზე თანხმობა უკვე გაცემულია, რომელსაც თან ახლავს დასაბუთება:
მარნეულისა და ბოლნისის მუნიციპალიტეტებში შექმნილი ვითარებიდან გამომდინარე, ახალი კორონავირუსული დაავადების COVID 19-ის მართვის, გავრცელების პრევენციისა და კონტროლის ღონისძიებების ეფექტურად განხორციელებისათვის, პროცესში ჩართული პერსონალის უსაფრთხო და შეუფერხებელი საქმიანობის უზრუნვეყოფის მიზნითა და ინდივიდუალური დაცვის საშუალებების (ერთჯერადი საქონელი) ხარჯვის გათვალისწინებით.
საგანგებო მდგომარეობის გამო სასამართლო სხდომები დისტანციურად იმართება და ასეთი პროცესების დროს ბრალდებული, შესაძლოა, შინ ან საპატიმროში იყოს და იქიდან ინტერნეტით მიიღოს პროცესში მონაწილეობა .
ჩვენ დავინტერესდით, რამდენად არის შესაძლებელი დისტანციურად სისხლის სამართლის საქმეების ისეთი სხდომის ჩატარება , რომლის დროსაც ნივთიერი მტკიცებულებები უნდა გამოიკვლიონ — მაგალითად სისხლიანი ტანისამოსი, იარაღი და ასე შემდეგ.
თბილისი საქალაქო სამსახურის პრესსამსახურმა გვიპასუხა, რომ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს რეკომენდაციის საფუძველზე და საქალაქოს თავმჯდომარის ბრძანების თანახმად, ბევრი საქმე გადადებულია:
“დისტანციურად იხილება ძირითადად ის საქმეები, რომლებსაც განხილვის შემჭიდროვებული ვადები აქვთ. აღმკვეთი, ადმინისტრაციული სამართალდარღვევები და არსებითი განხილვის პირველი სხდომები, რომლებიც წინასასამართლო სხდომიდან არის გადანიშნული. ასევე საპატიმრო საქმეები ა.შ . პროცესების უმეტესობა გადადებულია“
იუსტიციის უმაღლესი საბჭოდან მიღებული განმარტების მიხედვით, გადადებული პროცესები არ ნიშნავს, რომ არ განიხილავენ ისეთ სისხლის სამართლის საქმეებს, რომლის დროსაც ნივთერი მტკიცებულებები უნდა გამოიკვლიონ და, შესაძლოა, ასეთი პროცესები დისტანციური სულაც არ იყოს. ანუ მოსამართლე, ბრალდებული, პროკურორი, ადვოკატები და მოწმეები შესაძლოა ისევ რეალურ სასამართლო დარბაზში შეიკრიბონ.
საბჭომ წერილობით გვიპასუხა:
“ნივთიერი მტკიცებულებების სახის მიხედვით, შესაძლებელია დადგეს მისი სხდომის დარბაზში გამოკვლევის საჭიროება.”
სისხლის სამართლის ადვოკატის, სულხან კაპანაძის აზრით, შესაძლოა, მტკიცებულებების დისტანციურად გამოკვლევის შემთხვევაში პრობლემები წარმოიშვას:
“ვინაიდან მხარე უშუალოდ უნდა იღებდეს მონაწილეობას ამ პროცესში: ვთქვათ იარაღის დათვალიერებაში, მაისურის გამოკვლევაში, ან შესაძლებელია იყოს სხვა სახის მტკიცებულებები, სადაც უშუალოდ ვიზუალურ ნაწილში არის პრეტენზია — არის თუ არა, ვთქვათ, კონკრეტულ დოკუმენტზე დასმული რაიმე ბეჭედი, ან შტამპი, ხელმოწერა… მტკიცებულებების გამოკვლევის ეტაპს რომ თავი დავანებოთ, მოწმის დისტანციურად დაკითხვაც დისკომფორტს გამოიწვევს იმიტომ, რომ მხარე, როდესაც უშუალოდ იღებს სასამართლოში მონაწილეობას, უშუალოდ გრძნობს დარბაზში მოწმის განწყობას, დამოკიდებულებას მის მიმართ. სასამართლო პროცესი არის ცოცხალი ორგანიზმი, ყველა დეტალს მნიშვნელობა აქვს.”
თბილისის საქალაქო სასამართლოს ვებგვერდზე გამოქვეყნდა ინფორმაცია, რომ ყაჩაღობის საქმეზე აღკვეთის ღონისძიების სხდომა ჩატარდა დისტანციურად:
“პროცესის მონაწილე მხარეები, მათ შორის ბრალდებულები შუამდგომლობის განხილვაში დისტანციურად მონაწილეობდნენ. ახალი კორონავირუსის გავრცელების პრევენციის მიზნით სასამართლო სისტემა ეტაპობრივად საქმეთა განხილვის დისტანციურ რეჟიმზე გადადის და შემჭიდროებული ვადების მქონე საქმეებს მაქსიმალურად დისტანციურად განიხილავს. აღნიშნული სერვისით სასამართლო უზრუნველყოფს პროცესის მონაწილე მხარეთა ჯანმრთელობის დაცვას და ამავდროულად, სწრაფი და ეფექტიანი მართლმსაჯულების განხორციელებას.”
თბილისის საქალაქო სასამართლოში ჩატარებული დისტანციური სასამართლო სხდომის ვიდეოჩანაწერი იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს ვებგვერდზე გამოქვეყნდა:
ჩვენ ტელეფონით დავუკავშირდით რამდენიმე საქალაქო სასამართლოს და ვკითხეთ, როგორ ატარებენ ისეთ სხდომებს, სადაც ნივთიერი მტკიცებულებების გამოკვლევაა საჭირო. სასამართლოს მოხელეებმა გვიპასუხეს, რომ ასეთი სხდომის ჩატარების საჭიროება საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადების შემდეგ ჯერ არ დამდგარა.
ჯანდაცვის მინისტრს ეკატერინე ტიკარაძეს დღეს კორონავირუსის სადიაგნოსტიკო სწრაფ ტესტებთან დაკავშრებით ჟურნალისტებმა დისტანციურად დაუსვეს კითხვა:
თუ შეიძლება, რომ დაასახელოთ კომპანია, რომელი კომპანიის მიერ არის წარმოებული ის 1000 სწრაფი ტესტი, რომელიც ჩამოვიდა საქართელოში. ხომ არ არის ეს შემთხვევით იგივე კომპანია, რომლის პროდუქციაც ესპანეთმა ჩინეთს უკან დაუბრუნა და, თუ შეგიძლიათ, თქვათ, ასევე, შეძენილი 200 000 ტესტი რამდენად შემოწმებული არის სანდოობაზე და რომელი ქვეყნებისგან გაქვთ დადებით რეკომენდაცია?
მინისტრმა პასუხისას 1000 ტესტზე არ ისაუბრა და პირდაპირ კითხვის მეორე ნაწილზე გადავიდა
“ვიცი, რომ ძალიან დიდი ვნებათა ღელვაა ტესტებთან დაკავშირებით, და ვიტყვი იმას, რომ კომპანია ბიოუსმა (“კავშირების” შენიშვნა: მინისტრის მიერ წარმოთქმული სახელწოდება კარგად არ ისმის) იქიდან გამომდინარე, რომ ეს არის საკმაოდ მაღალი პასუხისმგებლობის მქონე, გამოაქვეყნა ნოტა და თავისი პროდუქცია თვითონ გაიწვია ყველა ბაზრიდან, სადაც ის იყო გაყიდული. საქართელოს ჰქონდა დადებული ხელშეკრულება ამ კომპანიასთან, თუმცა, დღეის მდგომარეობით, ამ კომპანიის ტესტები ჩვენ ლუგარის ლაბორატორიაში არ გაგვაჩნია…თანხა არ გადარიცხულა ამ კომპანიაში და ხელშეკრულება არის ანულირებული. გვაქვს მოლაპარაკება სხვა კომპანიასთან, რომელთანაც ჩვენ ვმუშაობთ იგივე სტრატეგიით. გამოგზავნილი იქნება პირველი სატესტო 2000 ტესტი, იმ შემთხვევაში, თუ ტესტების სანდოობა იქნება ჩვენი მხრიდანაც დამტკიცებული და მაღალი, ჩვენ მოვახდენთ დამატებითი რაოდენობის შეძენას.”
განმეორებით კითხვაზე: “ეს 1000 ტესტი, რომელიც უკვე ჩამოსულია და, რომელიც მარნეულშია, რომელ კომპანიას ეკუთვნის, თუ შეგიძლიათ გვითხრათ?” — მინისტრმა შეუსაბამო პასუხი გასცა და კომპანია ისევ არ დაასახელა.
მან თქვა: “ეს ტესტები არის PCR ტექნოლოგიაზე დამყარებული ძალიან მაღალი სანდოობის ტესტები.”
შესყიდვის ობიექტები კონტრაქტორს ეტაპობრივად უნდა მოეწოდებინა. 24 მარტს ორი ტიპის უკვე 2000 ტესტი უნდა ყოფილიყო შემოტანილი:
1. 2019-Novel CoronaVirus (2019-nCov) Ag GICA Rapid Test – 211000 ცალი;
2. 2019-Novel CoronaVirus (2019-nCov) IgG/IgM GICA Rapid Test – 4000 ცალი.
მინისტრმა თქვა, რომ ხელშეკრულება გაუქმებულია. შესყიდვების სააგენტოს ვებგვერდის მიხედვით ამ გარიგების სტატუსი ასეთია: შესყიდვაზე თანხმობა ჯერ არ არის მიცემული და ის კვლავ განხილვის ეტაპაზეა. ჩვენ ვცდილობთ ჯანდაცვის სამინისტროს პრეესსამსახურთან დაკავშირებას, რომ გადავამოწმოთ ინფორმაცია ტესტების შესყიდვის სტატუსთან დაკავშირებით, რატომ არ აჩვენებს შესყიდვების სისტემა, რომ ხელშეკრულება გაუქმებულია.
თბილისის საქალაქო სასამართლოში გამართული დისტანციური სხდომა (www.tcc.gov.ge)
საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადების შემდეგ სასამართლოები მუშაობის დისტანციურ რეჟიმზე გადავიდნენ. სასმართლო სხდომები ონლაინ, ტრანსლირების პროგრამის მეშვეობით, იმართება. სასამართლოზე დამკვირვებელი არასამთავრობო ორგანიზაციები დისტანციურად გამართულ სხდომებს ჯერჯერობით ვერ ესწრებიან. “ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია” იუსტიციის უმაღლეს საბჭოს მიმართავს, რომ გამოინახოს გზა, რომ არსებულ ვითარებაში სასამართლოს ობიექტური დამკვირვებლების გარეშე არ დარჩეს.
ცენტრალურ საარჩევნო კომისიაში საარჩევნოდ ახალი პოლიტიკური მოძრაობა “სოციალური სამართლიანობისთვის” დარეგისტრირდა, რომლის წარმომადგენელსაც მანამდე, რეესტრში რეგისტრაციისას ,შეეშალა და წესდებაში სახელწოდებად “ქართული ოცნება დემოკრატიული საქართელო” ჩაწერა.
შეცდომა შენიშვნის სახით იმავე ფურცელზე ხელნაწერით გასწორდა.
პოლიტიკური მოძრაობის დამფუძნებლის, მამუკა ტუსკაძის განმარტებით, შეცდომა იმან გამოიწვია, რომ მათ ორგანიზაციის დასარეგისტრირებლად ქართული ოცნების წესდება გამოიყენეს .
“ეს შეცდომა იმიტომ მოხდა, რომ წესდება ჩვენ არ დაგვიწერია დამოუკიდებლად. ტიპიური წესდება ავიღეთ და ვიხელმძღვანელეთ “ქართული ოცნების” წესდებით, ყველაზე კარგი წესდება ჰქონდა და ამიტომ. და მეორე, რეალურად, ჩემი შეხედულება, მიუხედავად იმისა, რომ არა ვარ სახელისიფლებო ძალა, არ ვარ წინააღმდეგი და, ასე ვთქვათ, რადიკალური ოპოზიციის კატეგორიას არ მივეკუთვნები, ამიტომ თამამად გამოვიყენე ქართული ოცნების კარგი წესდება.”
მამუკა ტუსკაძემ ასევე თქვა, რომ ახალი პარტია “პატრიოტთა ალიანსთან” თანამშრომლობას აპირებს.
საჯარო რეესტრის ვებგვერდზე ქონების, სამეწარმეო და სხვა რეესტრების ბაზები გათიშულია. ფუნქციონირებს მხოლოდ “ეკონომიკურ საქმიანობათა რეესტრი.” შესაბამისად, შეუძლებელია უძრავი ქონებისა და ორგანიზაციების შესახებ ინფორმაციის მოძიება და სხვა სერვისებით სარგებლობა.
“კავშირებს” რეესტრის ცხელ ხაზზე გვიპასუხეს, რომ შუადღიდან (20 ნომებერი) არის მასშტაბური ხარვეზი, რომელიც ხვალ აღმოიფხვრება.
“კორონავირუსთან COVID-19 ბრძოლის ფარგლებში აშშ-ს ჯანმრთელობისა და ადამიანური რესურსების მართვის დეპარტამენტის საკვებისა და ფარმაცევტული პროდუქტების ფედერალური სააგენტოს (FDA) მიერ გამოცემულ იქნა კვლევა (
